การรักษามะเร็งด้วยการฉายรังสี: วิธีการและความรู้ที่คุณควรรู้
การเติบโตของมะเร็งไม่เพียงแต่ส่งผลต่อสุขภาพ แต่ยังส่งผลต่อชีวิตประจำวันของผู้ป่วยและครอบครัวอีกด้วย การรักษามะเร็งนั้นมีหลายวิธี หนึ่งในนั้นคือ การฉายรังสี ซึ่งเป็นวิธีการที่สำคัญในการควบคุมการเติบโตของเซลล์มะเร็งในร่างกาย บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับการรักษามะเร็งด้วยการฉายรังสีอย่างละเอียด
หลักการทำงาน
การฉายรังสีหรือการฉายแสงเป็นการใช้รังสีพลังงานสูงเพื่อทำลายเซลล์มะเร็ง โดยรังสีจะถูกตรงไปยังตำแหน่งของเซลล์มะเร็งและทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในระดับยีน ทำให้เซลล์มะเร็งไม่สามารถซ่อมแซมความเสียหายจากรังสีได้ จนในที่สุดเซลล์นั้นก็จะถูกทำลายลง
ประเภทของการฉายรังสี
การฉายรังสีมีหลายประเภท ได้แก่:
- การฉายรังสีรักษาระยะไกลจากภายนอก (External Beam Radiotherapy): การฉายรังสีพลังงานสูงจากเครื่องฉายรังสีภายนอก สามารถปรับความเข้มข้นของรังสีตามขนาดและตำแหน่งของก้อนมะเร็ง – การฉายรังสีรักษาระยะใกล้ (Brachytherapy): การฝังแร่กัมมันตรังสีเข้าไปในก้อนมะเร็งโดยตรง สามารถแบ่งออกเป็นการฝังแร่แบบถาวรและชั่วคราว
การใช้รังสีรักษา
การรักษาด้วยการฉายรังสีสามารถใช้ได้ในหลายระยะของโรคมะเร็ง และสามารถใช้ร่วมกับการรักษาอื่นๆ เช่น: – การผ่าตัด – ยาเคมีบำบัด – การใช้ยามุ่งเป้า (Targeted therapy)
บริเวณที่สามารถรักษาได้
การฉายรังสีสามารถใช้รักษามะเร็งในหลากหลายบริเวณ เช่น: – ศีรษะและลำคอ: มะเร็งสมอง, มะเร็งในโพรงจมูก – ทรวงอก: มะเร็งปอด, มะเร็งเต้านม – ช่องท้อง: มะเร็งที่กระเพาะอาหาร, มะเร็งตับ – ท้องน้อย: มะเร็งลำไส้ใหญ่, มะเร็งมดลูก
การดำเนินการและระยะเวลาการรักษา
การฉายรังสีรักษาระยะไกลจากภายนอกจะทำการฉายรังสีในขณะที่ผู้ป่วยนอนอยู่นิ่งๆ โดยใช้เวลาประมาณ 2-10 นาทีต่อการฉายแต่ละครั้ง และมักทำการฉายสัปดาห์ละ 5 วัน ใช้เวลาทั้งสิ้นประมาณ 4-8 สัปดาห์ขึ้นอยู่กับชนิดของมะเร็ง
ผลข้างเคียง
การฉายรังสีอาจมีผลข้างเคียงที่เกิดจากความเสียหายต่อเซลล์ปกติ เช่น: – การเปลี่ยนแปลงของผิวหนัง – สูญเสียเส้นผม – การอักเสบของเยื่อบุในช่องปากหรือลำไส้
การประเมินผลการตอบสนอง
แพทย์จะประเมินการยุบตัวของก้อนมะเร็งเมื่อครบ 3 เดือนหลังการฉายรังสีเสร็จ โดยอาจใช้เวลาประมาณ 1 เดือนหลังการรักษาเพื่อให้รังสีเริ่มออกฤทธิ์
การเพิ่มประสิทธิภาพ
การให้ยาเคมีบำบัดสามารถเพิ่มประสิทธิภาพของการฉายรังสีในมะเร็งหลายชนิด เช่น มะเร็งศีรษะและลำคอ, มะเร็งปอด
สรุป
การรักษามะเร็งด้วยการฉายรังสี เป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการควบคุมการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง และสามารถใช้ในหลายบริเวณของร่างกาย การเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับชนิดและระยะของมะเร็ง รวมถึงสุขภาพทั่วไปของผู้ป่วย
การเข้าใจเกี่ยวกับวิธีการรักษาจะช่วยให้ผู้ป่วยและครอบครัวมีความมั่นใจ ทำให้สามารถตัดสินใจได้ดียิ่งขึ้นในเรื่องสุขภาพของตนเอง